wtorek, 20 kwietnia 2010

Jeziora strefy zwrotnikowej i umiarkowanej

Temperatura i ilość energii słonecznej dolatujące do jezior tropikalnych są o wiele wyższe, a zatem ich produktywność jest przeważnie także większa, niż jezior leżących strefy umiarkowanej. Zbiornikach rozlewisk Amazonki wskutek powodzi zachodzi dość częsta wymiana wody. Produktywność innych, zwłaszcza wielkich jezior okolic zwrotnikowych, cechują się małym przepływem, jest uzależniona od tempa obiegu materii, które jest najwyższe na płyciznach rzek. o tuż jeziorach tych, podobnie jak w morzu, masa wody rozwarstwia się na dwie strefy: górną, cieplejszą, o mniejszej gęstości, a zatem lżejszą, oraz gęstszą, dolną, która jest chłodniejsza. Woda obu tych warstw miesza się jedynie w niewielkim stopniu. Linia granic tych stref zwana jest termokliną. skutek rozwarstwie­nia związki biogenne, uwolnione w procesie rozkładu opadłych na dno szczątków organicznych, zostają  uwięzione w strefie przy dennej. Mogą one powrócić do obiegu jedynie po uniesieniu się na powierzchnię, np. mogą to ryby akwariowe zrobić podwodne prądy. Dużo płytkich jezior zwrotnikowych nie ma termokliny, ponieważ wody ich są stale mieszane przez wiatr, umożliwiając swobodny obieg substancji odżywczych. Jeziora te są ubogie w roślinność, a nie­liczne żyjące w nich ryby muszą zado­wolić się skąpym pożywieniem. Dogod­ne warunki panują w tych zbiornikach strefy umiarkowanej, których wody mieszane są sezonowo. Zimą różnica temperatury między górną a dolną warstwą zmniejsza się na tyle, że wiatry, deszcze i dopływy są w stanie wymieszać wodę. Powoduje to uwolnienie życiodajnych substancji z głębin i prowa­dzi do bujnych wiosennych zakwitów glonów na powierzchni zbiornika. Rozród większości ryb odbywa się właśnie wiosną, gdy wody obfitują w plankton będący pokarmem wylęgu i narybku.